Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) TL’nin değer kaybını sınırlı tutmak için seçimin ilk turundan önceki haftada 9 milyar dolar rezerv kaybederken geçen haftaki rezerv kaybı ise 3.5 milyar dolar oldu. Bankacılar rezerv kayıplarının bu hafta da devam ettiğini hesapladı.
Rezerv yeterliliği piyasalarda en önemli endişe kaynağı olmaya devam ediyor. Net uluslararası rezervler geçen hafta 2.48 milyar dolar daha azalarak 2002’den beri ilk defa eksiye düştü.
Yılbaşından bu yana toplam rezervlerde kaydedilen düşüş, altın satışlarının da etkisiyle 19 Mayıs’a kadar 27.2 milyar dolara ulaştı. Seçimlerin öncesindeki hafta toplam rezerv kaybı 9 milyar dolar olmuş bankacılar tarihi bir döviz talebi olduğuna dikkat çekmişlerdi.
Altın rezervleri ithalat kısıtlamalarıyla beraber kullanılmaya daha belirgin başladığı dönem olan nisan sonundan bugüne 10.6 milyar dolar gerilemiş oldu.
“KREDİ PİYASASI ‘DURMA NOKTASINA’ GELDİ”
Piyasalarda TL’nin daha çok değer kaybetmesi gerektiğine yönelik beklenti de döviz talebini artırarak TCMB rezervlerini zorlayan ana unsur. Bankacılar döviz talebinin yanı sıra bankalardan nakit döviz çıkışının da arttığına dikkat çekmeye başladı.
Seçimin iki turu arası kredi piyasası istisna ve zorunlu durumlar hariç bankacıların değimiyle “durma noktasına” gelirken mevduat faizlerinde önce yüksek montanlı işlemlerde başlayan aylık vadede mevduat için yıllık yüzde 40 civarında getiri bazı bankalarda daha düşük tutara doğru da yayılmaya başladı. Bankacılar KKM dahil her tür mevduat faizinin yükselişe geçtiğine dikkat çekiyor. Öte yandan vade başında getirisinin bir kısmını ödeyen farklı farklı mevduat ürünü de sunulmaya başladı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Sekreteri Selin Sayek Böke ise Twitter hesabından seçim öncesi ülke ekonomisinin içinde bulunduğu son durumunu paylaştı.
Böke, “Erdoğan’ın ‘faiz sebep, enflasyon sonuç’ safsatasıyla izlediği politikalar sonucunda kredi piyasası çökme noktasına geldi” diyerek sosyal medya hesabı üzerinden şunları kaydetti:
“Ekonomideki tüm dengeleri alt üst eden, halkı yoksullaştıran tercihlerdeki ısrar nedeniyle piyasada ciddi bir panik var.
Politika faizi yüzde 8,5. Erdoğan daha da düşeceğini söylüyor. Ya piyasa faizleri?
Mevduat faizleri yüzde 40’a, ihtiyaç kredisi faizleri yüzde 50’ye dayanmış durumda. KKM’de faiz tavanı kalktı, bankalar TCMB’nin her gün yenisini getirdiği şartlar nedeniyle KKM’de de yüksek faiz ve prim veriyor.
‘YANDAŞ HARİÇ KREDİ ALABİLEN YOK’
Ticari kredi faizleri regülasyonlarla düşük tutuluyor ama bir avuç imtiyazlı yandaş hariç kredi alabilen yok.
Seçimden önceki hafta 102,1 milyar TL artan TL kredi hacmi, seçimin ardından 8,2 milyar TL azaldı. Kredi kartına getirilen nakit avans sınırının tepkiler üzerine nasıl apar topar kaldırıldığını gördük. Bu yaşananlar Erdoğan devam ederse seçim sonrası kredilerde girilecek dar boğazın yalnızca fragmanı.
‘KISACASI DURUM KÖTÜ’
28 Mayıs’ta kararımızı Kemal Kılıçdaroğlu’ndan yana kullanmazsak ne olacak?
Erdoğan iktidarı devam ederse piyasa faizleri daha da yükselecek, dur durak bilmeyecek. Erdoğan iktidarı devam ederse kredi bulmak imkansız hale gelecek, vatandaş borcu borçla bile çeviremeyecek.
Erdoğan iktidarı devam ederse ekonomi tıkanacak ve çarklar duracak çünkü ekonomi kredi ile dönüyor.
Erdoğan iktidarı devam ederse durgunluğa gireceğiz, işsizlik artacak. Yani Erdoğan iktidarının acı reçetesini hep birlikte yutacağız.
Buna mecbur değiliz. 28 Mayıs’ta Kemal Kılıçdaroğlu’nu Cumhurbaşkanımız seçerek bu gidişata dur diyebiliriz.”
Erdoğan'ın "faiz sebep, enflasyon sonuç" safsatasıyla izlediği politikalar sonucunda kredi piyasası çökme noktasına geldi.
Ekonomideki tüm dengeleri alt üst eden, halkı yoksullaştıran tercihlerdeki ısrar nedeniyle piyasada ciddi bir panik var.
Politika faizi %8,5. Erdoğan daha…
— Selin Sayek-Böke🇹🇷 (@selinsayekboke) May 26, 2023
